Doradztwo zawodowe - podstawowe wiadomości
Doradztwo zawodowe to pomoc polegająca na udzieleniu indywidualnej porady zawodowej na kolejnych etapach dokonywania wyboru typu szkoły, kierunku kształcenia zatrudnienia, przekwalifikowywania się, ponownego zatrudnienia w przypadku utraty pracy.
Porada taka wymaga interakcji zachodzącej między radzącym się uczniem bądź dorosłym a udzielającym porady - doradcą zawodowym. Podstawą porady są informacje na temat:
osoby, której udziela się pomocy (jej zainteresowań, zdolności, cech charakteru, temperamentu, stanu zdrowia itp.). Informacje te uzyskuje się na podstawie m.in.: badań testowych, wyników badań lekarskich, rozmowy itp.;
możliwości kształcenia, treści pracy w zawodzie oraz wymagań stawianych kandydatom do zawodu, a także możliwości zatrudnienia, przekwalifikowania itp.
Istotnym elementem porady jest przekazywanie tych informacji w odpowiedni sposób - tak, aby zainteresowana osoba ich nie odrzuciła.
Doradca zawodowy to osoba udzielająca pomocy - w formie grupowych i indywidualnych porad zawodowych - młodzieży i osobom dorosłym w wyborze zawodu, kierunku kształcenia i szkolenia. Uwzględnia przy tym ich możliwości psychofizyczne i sytuację życiową, a także potrzeby rynku pracy oraz możliwości systemu edukacyjnego, współpracuje z rodzicami i nauczycielami w procesie orientacji zawodowej uczniów. Doradca zawodowy wykorzystuje w tym celu wiedzę o zawodach, znajomość psychologicznych i pedagogicznych technik, diagnozę rynku pracy oraz techniczne środki przekazywania informacji zawodowej. Rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej i Sportu z dnia 7 stycznia 2003 r. w sprawie zasad udzielania i organizacji pomocy psychologiczno-pedagogicznej w publicznych przedszkolach, szkołach i placówkach mówi, że w szkołach, centrach kształcenia praktycznego i centrach kształcenia ustawicznego może być zatrudniony doradca zawodowy, precyzuje też ich zadania.
Do zadań doradców zawodowych należy w szczególności:
-
systematyczne diagnozowanie zapotrzebowania uczniów na informacje edukacyjne i zawodowe oraz pomoc w planowaniu kształcenia i kariery zawodowej;
-
gromadzenie, aktualizacja i udostępnianie informacji edukacyjnych oraz zawodowych właściwych dla danego poziomutałcenia;
-
wskazywanie uczniom, rodzicom i nauczycielom dodatkowych źródeł informacji (na poziomie regionalnym, ogólnokrajowym, europejskim i światowym) dotyczących:
-
rynku pracy,
-
trendów rozwojowych w świecie zawodów i zatrudnienia,
-
wykorzystania posiadanych uzdolnień i talentów przy wykonywaniu przyszłych zadań zawodowych,
-
instytucji i organizacji wspierających funkcjonowanie osób niepełnosprawnych w życiu codziennym i zawodowym,
-
alternatywnych możliwości kształcenia dla uczniów z problemami emocjonalnymi i dla uczniów niedostosowanych społecznie,
-
programów edukacyjnych Unii Europejskiej;
-
-
udzielanie indywidualnych porad uczniom i rodzicom;
-
prowadzenie grupowych zajęć aktywizujących, przygotowujących uczniów do świadomego planowania kariery i podjęcia roli zawodowej;
-
koordynowanie działalności informacyjno-doradczej prowadzonej przez szkołę;
-
wspieranie w działaniach doradczych rodziców i nauczycieli poprzez organizowanie spotkań szkoleniowo-informacyjnych, udostępnianie informacji i materiałów do pracy z uczniami;
-
współpraca z radą pedagogiczną w zakresie tworzenia i zapewnienia ciągłości działań wewnątrzszkolnego systemu doradztwa zawodowego, realizacja działań z zakresu przygotowania uczniów do wyboru drogi zawodowej, zawartych w programie wychowawczym szkoły i programie profilaktyki, o których mowa w odrębnych przepisach;
-
współpraca z instytucjami wspierającymi wewnątrzszkolny system doradztwa zawodowego, w szczególności z poradniami psychologiczno-pedagogicznymi, w tym poradniami specjalistycznymi oraz innymi instytucjami świadczącymi poradnictwo i specjalistyczną pomoc uczniom i rodzicom.
W ramach dradztwa zawodowego studenci otrzymują gruntowną wiedzę oraz rozwijają umiejętności w zakresie doradztwa osobom w różnych trudnych sytuacjach pracy oraz wyboru zawodu.
Studia na tej specjalności przygotowują specjalistów do działów polityki personalnej (HRM) w firmach i przedsiębiorstwach sektora państwowego i prywatnego, szczególnie w komórkach rekrutacji, outplacementu i szkolenia zawodowego pracowników, a także specjalistów w zakresie projektowania i wartościowania stanowisk pracy. Absolwenci uzyskują wiedzę z ekonomii, andragogiki i zarządzania. Osoby które ukończyły ten kierunek mogą znaleźć zatrudnienie również w poradniach psychologiczno - pedagogicznych.
Nauka ma na celu przygotowanie teoretyczne, praktyczne i metodyczne doradców zawodowych w szkołach, urzędach pracy i urzędach gminnych.
Bibliografia:
B. Wojtasik Warsztat doradcy zawodu. Aspekty pedagogiczno-psychologiczne. Wydawnictwa Szkolne PWN, Warszawa 1997